شهر خلاق شهر شاهد
شهر خلاق ایجاد نمی‌شود مگر با طرح خلاقیت در بستر جامعه و این امر با استفاده از طبقه خلاق شهری در اداره امور شهر و نهادهای سازمانی آن تجلی می‌یابد؛ بر این اساس می‌توان گفت که در کتب مذهبی با اشاره به مولفه‌های ظهور، از رشد در بخش‌های مختلف نام برده شده است.
به گزارش خبرنگار ایمنا و بر اساس چکیده یک مقاله، داشتن شهری خلاق نهایت آرزوی هر جامعه مدرنی است. به صورت کلی شهر خلاق به شهری گفته می‌شود که در آن فعالیت‌های نوین شکل می‌گیرد. پس از ظهور منجی و گسترش عدالت شهر به عنوان یک بستر اصلی برای ظهور و بروز خلاقیت خواهد شد، زیرا دانایی به عنوان یک مولفه اساسی رشد می‌کند و فعالیت‌های نوین در بستر شهر شکل خواهد گرفت. حال و هوای امروز شهرها ظهور و بروز انگیزش عمومی شهادت‌طلبی در راستای تحقق آرمانخواهی منجی و تحقق شهر فاضله است.
در جهانی زندگی می‌کنیم که بیش از ۷۰ درصد مردم در شهرها ساکن هستند و این رقم با توجه به افزایش روند مهاجرت به شهرها - البته در بعضی موارد - رو به فزونی است. در نگاه تشیع و به نوعی در نگاه ادیان سامی، مسئله ظهور به عنوان یک امر اساسی جهت برون رفت از مسائل و مشکلات پیش‌رو خواهد بود که بر مبنای آن نیروی خیر در جنگ با نیروی شر ارزش‌های انسانی را بر پهنه سرزمین می‌گستراند در این میان و در متون اسلامی تشکیل حکومت آخرالزمان منجر به ایجاد حکومت جهانی خواهد شد که بر مبنای آن مرزهای جغرافیایی را بر میچیند؛ این حکومت همان حکومت آرمانی موعود است که از آن در روایات گاهی به مدینه فاضله سخن گفته شده است، مدینه فاضله تحقق آرمان‌شهری است که از قرن‌های قبل متفکرانی چون فارابی و کابه همواره در متون خود به آن اشاره داشته‌اند؛ حال جای این پرسش است که مولفه‌های اساسی این مدینه فاضله چیست ؟
الف) گسترش عدالت:
یکی از ویژگیهای حکومت امام زمان(ع) عدالت است. عدالت عنصر گم شدهای است که همگان دنبال آن هستند. این گمشده در حکومت امام زمان(عج) تحقق پیدا می‌کند. پیامبر اسلام فرمود: "یملاء الأرض قسطاً و عدلاً بعد ما ملئتْ ظلماً و جوراً»(کنز العمال، ج ۱۴، ص ۱۷۵)؛ امام زمان(ع) حکومت را به گونهای سازماندهی می‌کند که دیگر واژه ستم از ذهنها رخت بر میبندد و کسی به دیگری ظلم نمیکند. در متون علمی مرتبط با بحث شهر خلاق به این امر اشارات فراوان شده است به نحوی که شهر خلاق محلی برای بروز خلاقیت‌های هنری، نوآوری‌های علمی و تکنولوژیک و صدای رسای فرهنگ‌های رو به رشد است؛ مردم این شهر به همه پتانسیل‌های خود جامه عمل می‌پوشانند و پرچم‌دار فعالیت‌های فرهنگی و توسعه‌ای است. یک شهر خلاق یک شهر پویا از لحاظ یادگیری فرهنگی و بین فرهنگی است. در این شهر، هر شهروند اطمینان خاطر به استفاده از ظرفیت‌های علمی، فنی، هنری و فرهنگی خود دارد. امروز شهادت تنها مسیر تحقق عدالت شده است و یاد شهدا برای تجلی مسیر عدالت در شهرها است. عدالت در شهر زمانی می‌شود که عدالت در همه ارکان شهر دیده شود و شهادت همه را کنار هم قرار دهد.
ب) گزینش کارگزاران شایسته
طبیعی است که حکومت آرمانی امام زمان(ع) که رهبری آن را امام مصلح و پارسا بر عهده دارد، کارگزاران آن نیز از صالحان و پارسایان خواهند بود، از این رو در روایات آمده است که دولت امام زمان(ع) را برخی از پیامبران و جانشینان آنان و صالحان و از اصحاب پیامبر اسلام(ص) تشکیل میدهند. حضرت عیسی(ع) به امام زمان(ع) می‌گوید: "من به عنوان وزیر فرستاده شدهام؛ نه امیر و فرمانروا(ابن طاووس، ملاحم، ص ۸۳). شهیدان بی‌ادعا کسانی همانند "شهید حاج قاسم سلیمانی" هستند که کارگزاران نیکوسرشت برای تحقق آن وعده الهی خواهند بود.
ریچارد فلوریدا، آلن اسکات، لوید و دیگران در کتب و مقالات خود بارها در این خصوص مطالبی را بیان کرده‌اند که شهر خلاق ایجاد نمی‌شود مگر با طرح خلاقیت در بستر جامعه و این امر با استفاده از طبقه خلاق شهری در اداره امور شهر و نهادهای سازمانی آن تجلی می‌یابد؛ بر این اساس می‌توان گفت که در کتب مذهبی با اشاره به مولفه‌های ظهور، از رشد در بخش‌های مختلف مانند خردورزی و آگاهی، تربیتی، امنیت اجتماعی و افزایش رفاه در معیشت نام برده شده که همگی در تحقق امر خلاق در شهرسازی بسیار موثر است.
فلوریدا در کتاب "طبقه خلاق" با بیان اینکه خلاقیت نمود عینی شهر در نوع تکامل یافته آن است می‌گوید: تکنولوژی، استعداد و تحمل در شهر خلاق افزایش می‌یابد، بالاخص اندیشمندی و آگاهی که اوج آن را می‌توان در مدینه فاضله منجی جستجو کرد.
می‌توان نتیجه گرفت که مسیر ظهور نزدیک است و در این مسیر شهر شاهد می‌تواند تجلی شهر خلاق باشد که در نگاه آخرالزمانی در شهر منجی و مدینه فاضله شکل می‌گیرد. گفتمان اصلی شهر شاهد مسئله شهادت است که از سوی شهروندان شاهد ترویج می‌شود؛ نویسنده بر این عقیده است که "شهید حاج قاسم سلیمانی" یک تفکر است، که سبب ایجاد شهود در شهر، تبدیل شهروندان به شهیدان زنده و تجلی امر شهادت به عنوان مبنای خلاقیت، شده است.
مقاله از: حامد اخگر، دکترای شهرسازی