شنبه 1 اردیبهشت 1403

جهانگردی از مهم‌ترین فعالیت‌های انسان معاصر است که همراه با به وجود آوردن تغییراتی شگرف در سیمای زمین، تحولاتی بنیادی در شرایط اقتصادی، فرهنگی و آداب ورسوم به وجود آورده است. بررسی وضعیت نواحی که همه ساله و در فصل‌های مختلف مورد بازدید جهانگردان قرار می‌گیرد نشان می‌دهد تغییرات ناشی از جهانگردی در آنها بسیار چشمگیرتر و مهم تر از تغییراتی است که ناشی از گسترش سایر فعالیت‌های اقتصادی است. به طور نمونه تجهیزات مورد نیاز جهانگردان نظیر مهمانسراها، رستوران‌ها و مکان‌های تفریحی که در کرانه‌های دریاها، نواحی کوهستانی، مناطق جنگلی و در اطراف چشمه‌های آب گرم معدنی تاسیس شده اند، گویای نقش و تاثیر جهانگردی در دگرگون ساختن چهره زمین است(محلاتی، 1380 ؛ 13). صنعت گردشگری پس از اتمام جنگ جهانی دوم( 1950)، با گسترش شهر نشینی، کاهش ساعات کار، توسعه روز افزون راه‌ها و شبکه‌های حمل و نقل، ارتقای سطح فرهنگ عمومی‌و اصلاح قوانین و مقرارت تحو لی شگرف یافت، به‌طوری که امروزه گردشگری به یک پدیده و از نمادهای عصر تمدن تبدیل شده است.(لانکوار، 1381؛ 10) به علت ویژگی‌های منحصر به فرد گردشگری، این صنعت از سوی دانشمندان و صاحب‌نظران به صادرات پنهان و صنعت بدون دود شهرت یافته است. این صنعت در سال‌های اخیر در رشته‌های مطرح اقتصادی جهان بعد از نفت و خودروسازی مقام سوم را دارا بوده و بر اساس پیش‌بینی محققان تا سال 2015 به عنوان بزرگ‌ترین صنعت و فعالیت اقتصادی جهان در خواهدآمد. به نظر می‌رسد کشورهای صاحب نفت و کشورهایی که تنها یک منبع درآمد در اختیار دارند، باید به صنعت گردشگری اهمیت داده و به راحتی از آن عبور نکنند، چرا که عامل بسیار مهمی‌در تنوع درآمد آنهاست. کشور ایران با پیشینه تمدنی کهن و جاذبه‌های متنوع تاریخی، فرهنگی و زیست محیطی هنوز از مزایای این صنعت در جایگاه و سهم متناسب با خود استفاده نکرده است و با وجود اینکه در تمامی‌برنامه‌های توسعه سال‌های اخیر، به رهایی از اقتصاد تک محصولی متکی بر صادرات نفت تأکید شده، ولی در مقام عمل موفقیتی در این زمینه به‌دست نیاورده است. رشد و توسعه صنعت توریسم در ایران به عنوان یکی از راهکارهای رهایی از اقتصاد تک محصولی و متنوع سازی منابع درآمد کشور، باید بیش از پیش مورد توجه برنامه ریزان و سیاست‌گذاران کشور قرار گیرد. دراین یادداشت تلاش شده است عوامل تاثیرگذار بر رشد و توسعه صنعت جهانگردی در ایران شناسایی و موثرترین عوامل، راهکارهای لازم و اساسی در توسعه و رشد برای استفاده متولیان و بخش‌های خصوصی و دولتی صنعت جهانگردی ارائه شود. سیاست‌های شورای استان در ذیل اهداف مترتب شده برای آن، اشاره دارد که این شورا با ارائه پیشنهاد به شورای عالی استان‌ها در راستای «رفع تبعیض و توزیع عادلانه امکانات» در سطح استان اقدام کند، این در حالی است که استفاده از سیاست‌ها در بخش گردشگری، می‌تواند در طولانی مدت ضمن تحقق درآمد پایدار منجر به رفع تبعیض‌ها در سطح استان باشد. استان اصفهان با دارا بودن اقلیم‌های متفاوت و پتانسیل‌های گردشگری در بخش‌های متفاوت از این صنعت اعم از اکو توریسم، توریسم سلامت ، توریسم میراثی و...می‌تواند در این حوزه توانمند تر از هر حوزه دیگری سهمی‌اساسی داشته باشد، البته بدون شک محقق شدن آن نیازمند تدوین برنامه جامع گردشگری استان و تدوین سند چشم انداز گردشگری است تا افق سال‌های آینده مشخص باشد تا از این رو سیاست‌های کلی استان در جهت ترغیب بخش‌های مختلف به‌ویژه سرمایه‌گذاری خصوصی در این مقوله به رونق این بخش منجر شود.

حامد اخگر / شهردار کلیشاد و سودرجان